ประสบการณ์ไม่ได้ทำให้คนเก่งขึ้น
ผมได้รับเกียรติให้ไปบรรยายในสถาบันต่างๆ หรือไปสอนในมหาวิทยาลัยหลายแห่งในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา หลายๆ ครั้งอาจารย์ที่เชิญก็จะยินดีที่ผมไปบรรยายหรือไปสอนนักศึกษาให้ได้รับความรู้และได้เรียนรู้จากประสบการณ์ของผมกว่า 30 ปีในสถานการณ์จริงด้านธุรกิจและการบริหาร ซึ่งผมก็ยอมรับว่าประสบการณ์ของผมน่าจะมีประโยชน์ต่อนักศึกษาบ้างไม่มากก็น้อย แต่มีข้อหนึ่งที่ผมมักจะพูดกับอาจารย์ที่เชิญผมไปบรรยายหรือไปสอนนักศึกษาว่า ไม่ใช่ทุกคนที่มีประสบการณ์และมาสอนนักศึกษาแล้วจะได้ประโยชน์ต่อนักศึกษา เพราะหลายคนที่มีประสบการณ์นั้นไม่ใช่ประสบการณ์ที่ดีเลย กลับมาเล่าประสบการณ์แห่งความยุ่งเหยิง สับสน ล้มเหลว ของทั้งองค์กร ภาครัฐ ภาคเอกชน รวมทั้งความไม่ดีต่างๆ ที่เขาเหล่านั้นได้ประสบมาในชีวิตการทำงาน และอย่างดีก็มาเตือนว่าให้ระวังเรื่องนั้น อย่าทำเรื่องนี้ โดยที่ไม่ได้ให้หลักคิดหรือวิธีแก้ไขเอาไว้เลย ผมจึงพิจารณาด้วยตนเองและสรุปว่า คนที่จะมาสอนหรือบรรยายให้นักศึกษานั้น ควรจะต้องคิดว่าสิ่งที่ตนจะมาพูดให้นักศึกษาฟังนั้น เกิดประโยชน์ต่อนักศึกษาอย่างไร ถ้าท่านผู้ที่บรรยายเหล่านั้นแค่เอาประสบการณ์ร้ายๆ ของตนเองมาเล่าโดยที่ไม่ค่อยมีวิธีแก้ไขให้พ้นจากเหตุการณ์ร้ายๆ เหล่านั้นให้ลุล่วงไปด้วยแล้ว ก็เห็นว่าเป็นการเสียเวลาของทั้งมหาวิทยาลัยและนักศึกษาด้วย เพราะนักศึกษาที่ฟังเยอะในเรื่องประสบการณ์ที่ไม่ดีก็เลยไม่เห็นหนทาง หรือไม่กล้าที่จะไปทำงาน ทำธุรกิจต่อไป และยังกลายเป็นคนคิดลบต่อผู้อื่นและต่อสถานการณ์ไปด้วย
ฉะนั้นผมอยากจะฝากผู้มีประสบการณ์ที่ต้องไปสอนไปพูดในมหาวิทยาลัยนั้นต้องไปพร้อมกับหลักคิดที่ดีในการทำงาน เช่น การมีวินัย ความซื่อสัตย์ต่อตนเอง ต่อผู้อื่นและต่อสังคม การรู้จักพึ่งตนเอง ฯลฯ และหลายๆ เรื่องต้องย้ำเพราะการพูดเพียงชั่วโมงหรือ 2 ชั่วโมง บางทีก็ไม่พอเพียงที่จะให้นักศึกษาเกิดความเข้าใจถ้าไม่ได้ย้ำ หรือให้ตัวอย่างที่เหมาะสมก็อาจจะขาดความเข้าใจได้ หรือไม่สามารถไปปรับเปลี่ยนพื้นฐานความคิดเดิมของนักศึกษาได้
ส่วนมากท่านที่ได้รับเชิญมักจะถูกรับเชิญไปในเรื่องเกี่ยวกับการบริหาร แต่บางท่านก็กลับไปเล่าว่าตนเองทำอะไรกันมาบ้างเท่านั้นเอง บางคนเล่าสนุกนักศึกษาก็จะได้รับความสนุกสนานไป คนไหนที่เล่าแล้วไม่สนุกก็คงง่วงเหงาหาวนอนกันไป บางท่านก็มักจะเอาหลักวิชาที่เคยเรียนมา หรือได้คัดลอกมาจากหนังสือวิชาการจัดการมาสอนโดยการขึ้น Power Point ซึ่งก็ดีกว่ามาเล่าประสบการณ์ร้ายๆ ให้นักศึกษาฟัง
สิ่งสำคัญสำหรับผมเวลาที่ผมไปสอนก็คือ หวังว่านักศึกษาจะได้รับประโยชน์จากคำแนะนำของผม ความคิดนี้ทำให้ผมไม่ชอบสอนแบบให้จบๆ ไปเท่านั้นเอง ผมจะคิดหาวิธีทั้งหลายทั้งปวงที่จะทำให้นักศึกษาได้ประโยชน์ และรางวัลของผมไม่ใช่ค่าสอนแต่เป็นความสำเร็จของนักศึกษาในอนาคตหลังจากที่เขาออกไปสู่ชีวิตการทำงานจริง
ผมมักจะพูดเล่นกับนักศึกษาว่า สิ่งที่ผมสอนและแนะนำแล้วถ้าเอาไปปฏิบัติจริงแล้วเกิดผลดีแล้ว ไม่ต้องเอารางวัลมาให้ผมหรอก และถ้าผมไม่อยู่แล้วก็ขอให้ จุดธูปไปบอกหน่อยก็แล้วกัน
สิ่งที่ผมจะขอบอกกับผู้มีประสบการณ์ทั้งหลายก็คือ ประสบการณ์ในชีวิต การทำงานนั้นมีทั้งดีและไม่ดี แต่ต้องรู้จักสังเคราะห์ประสบการณ์ในส่วนที่เกิดประโยชน์กับตนเอง ต่อองค์กร หรือต่อสังคม และการสอนนักศึกษาในสถาบันต่างๆ ก็คือการทำประโยชน์ต่อสังคม ถ้าสิ่งที่เราสอนนักศึกษานั้นทำให้นักศึกษาเป็นคนดี มีประโยชน์ต่อสังคม และตัวนักศึกษาก็ประสบความสำเร็จด้วย จึงจะนับได้ว่า การสอนของท่านคุ้มค่ากับการมีประสบการณ์ของท่าน
ที่มา นสพ. กรุงเทพธุรกิจ : คอลัมน์ 20 CEOs 20 IDEAs
วันที่เขียน 01/07/2008 วันที่ตีพิมพ์ 15/10/2008
บันทึกบทความเมื่อ 15/10/2008 10:31:20 โดย Narin
ปรับปรุงครั้งล่าสุดเมื่อ 15/10/2008 10:31:20 โดย Narin
